Badkamer renoveren zonder tegels
Tegels in de badkamer zijn weliswaar de norm, maar noodzakelijk zijn ze zeker niet. Als u de muren of vloer in uw badkamer tegelloos wilt ontwerpen, dan zijn er allerlei alternatieven: natuurlijke materialen als hout en kurk, moderne wandbekleding van kunststof en natuurlijk pleisterwerk. Bij een correcte verwerking bieden ze een even goede bescherming tegen vocht en schimmel.
Wilt u uw badkamer renoverenzonder de tegels te verwijderen of nieuwe tegels te laten plaatsen? We laten u hier geschikte bouwmaterialen en technieken zien en leggen uit wat belangrijk is bij de verwerking.
Welke voordelen hebben voegloze badkamers?
Er zijn goede redenen om de vloer en wanden in de badkamer zonder tegels uit te voeren.
- Zonder tegels zijn er geen voegen die u regelmatig moet schoonmaken om verkleuring en schimmelgroei te voorkomen. Dat bespaart tijd en geld.
- Als vloeren en wanden niet door voegen worden onderbroken, is het totaalbeeld rustiger. Daarnaast lijkt een nieuwe badkamer zonder tegels groter.
- Alternatieve materialen kunnen goedkoper zijn in aanschaf en bij de verwerking. Dit verlaagt de totale kosten van een badkamerrenovatie zonder tegels.
Welke alternatieven voor tegels zijn er?
Er zijn diverse opties beschikbaar als u erover nadenkt om een badkamer of douche zonder tegels te renoveren. U kunt de muren bekleden met decoratieve panelen, pleisterwerk of behang.
Pleisterwerk in de badkamer: Welke soorten pleister zijn het meest geschikt?
Pleisterwerk is een van de oudste en meest veelzijdige bouwmaterialen en is ook ideaal voor badkamers. U kunt zelfs de wand van de douchecabine bepleisteren als u een badkamer zonder tegels wenst. De meeste gangbare pleistersoorten zijn zeer goed bestand tegen vocht: door overtollig water uit de ruimtelucht op te nemen en later weer af te geven, reguleren ze het binnenklimaat en zorgen ze voor een gezonde woonomgeving.
Bij het bepleisteren ontstaat er een naadloos, naar keuze ruw of glad oppervlak dat met de juiste kleuren naar wens kan worden vormgegeven. Om ervoor te zorgen dat de pleister zijn goede eigenschappen optimaal kan ontwikkelen, moeten de poriën en haarvaten zo vrij mogelijk blijven. Daarom dient u erop te letten wanneer u de pleister en kleurstof mengt of wanneer u het oppervlak overschildert, dat u een diffusie-equivalente ("actief ademende") pleistersoort kiest en ook verf of pigmenten met de juiste diffusie-eigenschappen gebruikt.
Minerale pleistersoorten en leempleister voor de badkamer
Bij normaal gebruik valt de badkamer volgens de norm DIN V 18550 (uitvoering van pleister en pleistersystemen) niet onder de natte of vochtige ruimtes. Omdat er slechts tijdelijk sprake is van een verhoogde luchtvochtigheid, gelden badkamers in woningen als "ruimte met normale luchtvochtigheid". Hiervoor zijn minerale pleistersoorten op basis van kalk, cement of gips uitermate geschikt. U kunt zelfs leempleister in de badkamer aanbrengen. Hoewel dit materiaal van nature niet bijzonder vochtbestendig is, zijn er tegenwoordig speciale leempleisters als droog mengsel verkrijgbaar voor in de badkamer. En door het oppervlak een vakkundige nabehandeling te geven, bijvoorbeeld met was of impregneermiddel, kunt u de bescherming tegen vocht en de stabiliteit van de pleisterlaag aanzienlijk verbeteren.
Gipspleister mag niet te diep doorweekt raken of langdurig vochtig blijven, aangezien het gips dan onstabiel en brokkelig wordt. Wanneer het oppervlak alleen gedeeltelijk vochtig wordt en tussendoor weer goed kan opdrogen, zal het water dit materiaal niet beschadigen.
Dankzij de samenstelling kan dit materiaal waterdamp en vocht bijzonder goed opnemen om het later weer aan de lucht in de ruimte af te geven.
Kalkpleister biedt een goede bescherming tegen schimmel, omdat het alkalisch is zodat schimmels op dit oppervlak geen voedingsbodem vinden. Wel moeten het oppervlak goed worden schoongehouden. Door opgehoopt vet, stof of vuil raken de poriën verstopt. Bovendien hebt u niets aan de schimmelwerende eigenschappen van het minerale pleisterwerk als zich hierop een organische voedingsbodem vormt.
Stucco veneziano en tadelakt zijn twee van de mooiste en hoogwaardigste soorten kalkpleister. Deze traditionele technieken voor het samenpersen van kalk staan bekend om hun water- en weerbestendigheid en worden al eeuwenlang ook binnen badkamers en stoombaden toegepast. Wel is het noodzakelijk dat deze techniek vakkundig wordt uitgevoerd, dit dient dan ook door een vakman te gebeuren.
Cementpleister wordt bijzonder hard. Veel professionals die ervaring hebben met badkamers zonder tegels, gebruiken graag cementpleister voor het afwerken van de douchewanden. Wanneer het pleister perfect verdicht, geëgaliseerd en/of gecoat wordt, bestaat er geen enkel risico op verwondingen door ruwe plekken als u later bij het douchen met de huid de wand aanraakt.
Wat kan ik zelf doen bij het bepleisteren?
De nodige basiskennis over de werkzaamheden – bijvoorbeeld hoe de ondergrond moet worden voorbereid, of er een grondlaag nodig is en hoe lang het moet drogen – vindt u in de aanwijzingen van de fabrikant op de productverpakking. Vraag een deskundige om advies in geval van vragen of onduidelijkheden, om zodoende een miskoop te voorkomen.
Kalk, gips en cement worden niet in hun pure vorm aangebracht bij het bepleisteren van een badkamer. In plaats daarvan wordt er een kant-en-klare mix gebruikt, bijvoorbeeld kalk-cementpleister of gips-kalkpleister. Met deze droge mengsels, die zich goed laten aanmengen, aanbrengen en verdelen, kunt u het pleister ook zelf aanmaken om kosten te besparen bij uw badkamerverbouwing zonder tegels. U hebt daarvoor stukadoorsgereedschap – zoals mixer, metsel- en stukadoorstroffel – en enige mate van ervaring nodig.
Als u nog nooit eerder zelf pleisterwerk heeft aangebracht, is het verstandig een schilder of
stukadoor in te huren voor deze klus.
Voor de doe-het-zelver is rolpleister ideaal. Het is ook in watervaste uitvoering verkrijgbaar. Het wordt met een verfroller of kwast aangebracht. Ook hechtpleistergips is zeer geschikt voor doe-het-zelvers. Het heeft een crème-achtige consistentie en kan glad of ruw worden afgewerkt. Met marmer- en verftechnieken kunt u het pleisterwerk ook creatief aanpakken. Of druk bijvoorbeeld achteraf een aantal glinsterende stenen, glazen kralen of de schelpen die u op vakantie hebt verzameld in het natte pleister en bestrooi het geheel met fijn zand, goud- of zilverstof om uw badkamer een unieke touch te verlenen met een zelfgemaakt mozaïek.
Decoratieve panelen
De betegelde achterwand in de douche of direct boven het bad kan door grote, mooie decoratieve panelen van glas, acryl of aluminium worden vervangen. Als u een badkamer of douche zonder tegels renoveert, dan behoren ook grote platen van natuursteen tot de mogelijkheden. Met name graniet en marmer zijn geliefd. Natuurlijk kunt u ook elke andere muur van decoratieve panelen voorzien wanneer u een badkamer zonder tegels renoveert.
Het grote voordeel van het wanddesign in vlakken is het wegvallen van alle voegen en de eenvoudige montage. De panelen kunnen op vrijwel elk oppervlak worden geïnstalleerd en de keuze aan designs is enorm. Decoratieve panelen van glas of acryl kunnen van zeer individuele motieven worden voorzien. Wat dacht u bijvoorbeeld van een foto van uw laatste strandvakantie of een foto met een regenwoudmotief? De vormgeving van de muren in de badkamer met decoratieve panelen opent geheel nieuwe vormgevingsperspectieven.
Behang voor natte ruimtes
Behang voor natte ruimtes is een praktisch alternatief voor het renoveren van een badkamer zonder tegels. Het behang zorgt voor een effectieve nieuwe look en is relatief goedkoop. Het speciale behang voor natte ruimtes heeft als voordeel dat het eenvoudig te reinigen is. U kunt het heel gemakkelijk schoonvegen. Bovendien komt er geen bobbels in behang voor natte ruimtes omdat het waterdicht is. De fabrikanten bieden talloze motieven en decors waarmee u de wanddecoratie in de badkamer tot iets buitengewoons kunt maken. Stippen, strepen, bloemen, grafische patronen, houtdecor, steendecor, paisley-patronen of letters – vrijwel alles is mogelijk.
Wat te doen met de oude tegels?
U hoeft de oude tegels niet per se te verwijderen, maar u kunt het pleister er ook overheen aanbrengen. Of laat dit door vaklieden uitvoeren aangezien hierbij vaak oplosmiddelen worden gebruikt, wat speciale vereisten op gebied van arbeidsveiligheid met zich meebrengt. Hierna beschikt u over een fraaie wand zonder voegen.
Dat lukt natuurlijk alleen maar als de oude tegels nog intact en stevig geplaatst zijn. Vochtige of verschimmelde muren moeten eerst drooggelegd en eventueel gesaneerd worden. Raadpleeg in dat geval liever een deskundige die de ondergrond kritisch kan bekijken en concrete aanbevelingen kan doen voor de juiste werkwijze. Als u de badkamer renoveert zonder de tegels te verwijderen, wordt de ruimte daardoor iets kleiner. Hoewel het ruimteverlies in absolute zin beperkt blijft, zult u het toch merken – vooral als u een kleine of onhandig ingedeelde badkamer hebt. Denk er bovendien aan dat u bij het stucen of verlijmen bovenop oude tegels ook de overgangen tussen betegelde en onbetegelde wandelen moet overbruggen.
Andere mogelijkheden voor een badkamer zonder tegels
PVC-vloer: Dit materiaal is ook verkrijgbaar met de look van steen, hout of metaal.
Panelen van speciaal kunststof: Deze zijn lichtecht, watervast en kunnen met siliconenkit op wanden of tegels worden verlijmd. Met op maat gemaakte platen kunt u ook hoeken bekleden of een voorwand bouwen.
Hout: Houten vloeren, panelen en dergelijke zien er prachtig uit in een moderne of rustieke badkamer. Ze moeten voegloos uitgevoerd, vakkundig gelegd en correct worden verzegeld.
Kurk: Dit robuuste, warme materiaal wordt ook in de vorm van platen of tegels aangeboden. Met een juiste bescherming van de zijkanten en correcte verzegeling, blijft kurk ook in de badkamer jarenlang mooi.
Steentapijt: Een in diverse diktes en kleuren verkrijgbare vloer van natuursteen, ingebed in epoxyhars of acryl. De oude vloer moet met een primer worden voorbehandeld.